شایع ترین دلیل برای انجام سزارین، عدم تطابق سرجنین با لگن مادر ( لگن كوچك،نوزاد بزرگ ):
: در شرایطی که با وجود انقباضات قوی طی چند ساعت، لگن به اندازه کافی باز نشده و یا سر نوزاد به قدری بزرگ باشد که نتواند از کانال تولد عبور کند، وضع حمل به شکل طبیعی امکانپذیر نبوده لذا پزشک سزارین را انجام میدهد.
زجر جنین به معنای تغییرات بارز در تعداد ضربان قلب جنین است ونوزاد اکسیژن کافی دریافت نمیکند:
اگر پزشک در مورد رسیدن اکسیژن به نوزاد نگران باشد و یا ضربان قلب نوزاد تغییر کرده باشد، سزارین بهترین گزینه برای زایمان خواهد بود.
طرز قرار گرفتن غیر عادی جنین : اگر جنین به صورت عرضی قرار گیرد امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.
در صورتی که پاهای جنین داخل لگن مادر باشد (سراو بالا باشد) در برخی موارد امکان زایمان طبیعی وجود دارد ولی اغلب مواقع سزارین راه انتخابی است
مادر چند قلو حامله باشد: گاهی زایمان دو قلوها به صورت طبیعی صورت می گیرد اما در اغلب موارد سزارین به عنوان بهترین راه انتخاب می شود. حاملگیهای بیش از دو قلو یی حتماً به صورت سزارین خاتمه می یابند .
مشکلات مربوط به جفت : اگر جدا شدن زودرس جفت صورت گیرد و یا جفت بجای این که در قسمت فوقانی رحم واقع شود، بر روی دهانه رحم قرار گیرد (جفت سرراهی)، بهترین روش زایمان همان سزارین می باشد.
بند ناف دچار مشکل شود: در شرایطی که یک حلقه از بند ناف در داخل لگن و جلوتر از نوزاد سُر بخورد و یا اینکه بند ناف حین انقباضات رحم فشرده شده باشد، سزارین میتواند تجویز شود.
نگرانی برای سلامتی مادر: در شرایطی که مادر دچار عارضهای مانند بیماریهای ناپایدار قلبی یا فشار خون بالا باشد که وضع حمل را خطرناک میسازد، پزشک سزارین را برای مادر تجویز میکند.
همچنین در موارد ابتلای مادر به عفونتهایی مانند تبخال در ناحیه تناسلی (Genital Herps) و یا ایدز (HIV) که احتمال انتقال آن به نوزاد حین تولد طبیعی وجود دارد، استفاده از سزارین توصیه میشود.
نگرانی برای سلامتی نوزاد: در برخی موارد، انجام سزارین برای نوزادی که شرایط رشد خاصی دارد مانند هیدروسفالی (افزایش مایع مغزی- نخاعی در جمجمه)، مناسبتر و ایمنتر است.
در صورت داشتن تجربه سزارین قبلی: با وجود داشتن سابقه سزارین (وابسته به نوع برش در رحم و فاکتورهای دیگر)، انجام زایمان طبیعی امکانپذیر است اما پزشک میتواند سزارین را تجویز کند .
قبلاً اعتقاد براین بود که اگر یک بار سزارین انجام شد، باید همیشه سزارین تکرار شود. البته در برخی بیماران این قانون هنوز هم حاکم است ولی امروزه اعتقاد بر اینست که اگر علت سزارین قبلی در این حاملگی وجود ندارد .
(مثلاًحاملگی قبلی جنین بطور عرضی قرار داشته ولی دراین حاملگی جنین با باسر قرار دارد) و بیمار در یک بیمارستان مجهز قرار دارد می تواند تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان، زایمانی طبیعی انجام دهد.
مراحل عمل سزارین :
عمل سزارین چگونه انجام میشود :
مدت زمان عمل سزارین معمولاً 30 تا 40 دقیقه طول میکشد که شامل مراحل زیر است:
پزشک در ناحیۀ شکم و رحم، برشهایی با طول 10 سانتیمتر ایجاد خواهد کرد.
نوزاد از طریق این برشها بیرون آورده خواهد شد. برخی اوقات ممکن است پزشک از انبرهای جراحی برای کمک کردن به خارج شدن سر نوزاد استفاده کند.
سپس نوزاد به صورت دقیق بررسی میشود.
بند ناف قطع شده و جفت جدا میگردد.
معمولا با تزریق مادهای، رحم را منقبض میکنند تا خونریزی به حداقل برسد.
برای کاهش خطر ایجاد عفونت آنتیبیوتیک تجویز میشود.
سپس لایههای عضله، چربی و پوست به یکدیگر بخیه زده خواهد شد و زخم حاصل از برش پوشانده میشود.
در اولین فرصت میتوانید نوزاد خود را بغل کنید. تماس پوست به پوست میتواند ارتباط اولیۀ شما با نوزاد را قویتر کند و شیر دادن به نوزاد را سادهتر نماید.
در عمل سزارین، بیحسی نخاعی بهتر است یا موضعی؟
بیحسی نخاعی برای زنانی که به روش سزارین زایمان میکنند مناسبتر است ، دراین روش بیهوشی با استفاده از دوز دارویی بسیار کم، سطح بی حسی بسیار خوبی برای جراحیهای کمتر از پنح ساعت برای بیمار فراهم میکند .
روش اپیدورال اکنون ایمنترین و کمعارضهترین روش بیهوشی در سزارین محسوب میشود.
مهمترین مزایای اپیدورال نسبت به بیهوشی عمومی :
1 - نیاز نداشتن به لولهگذاری تراشه است که برای بازماندن راههای هوایی از طریق بینی و دهان صورت میگیرد
2 - شل کنندههای عضلانی که قبل از بیهوشی عمومی حتماً باید تزریق شود.
عوارض بی حسی اپیدورال :
احتمال افت فشارخون، شایعترین عارضه جانبی اپیدورال محسوب میشود که در یک سوم بارداران به شدت بروز مییابد.بروز خون مردگی زیر پوست و حملات تشنجی نیز از عوارضی است که کمتر شایع است
از عوارض و خطرات احتمالی این اقدامات در حین بیهوشی عمومی .
1 - احتمال بازگشت محتویات معده به داخل ریه به دلیل افزایش فشار رحم باردار روی معده .
2 - اختلال در اکسیژن رسانی به مادر حین لولهگذاری تراشه و اثر آن بر جنین است که این از عوارض سزارین برای نوزاد است .
بصورت کلی بهترین نوع بیهوشی کدام است :
در جراحیها از هر دو روش موضعی و عمومی استفاده میشود که البته بستگی به نوع جراحی دارد اما هر چقدر که از بی حسیهای موضعی استفاده کنیم خطرات بیهوشی عموما کمتر شده و مسلما بهتر است .
🔺تغذیه مادر پس از سزارین
توصیه می شود تا سه روز پس از سزارین از خوردن غذاهای نفاخ مثل میوه خام، آب میوه خام، آب میوه های کارخانه ای چون ساندیس و ...، حبوبات، پلو و خورشت بپرهیزید.
غذاهایی چون کباب، جوجه کباب، گوشت یا مرغ آب پز و سبزیجات پخته مثل هویج، کدو، سیب زمینی و آب رقیق کمپوت مناسب ترند.
در صورت یبوست از روغن زیتون، آلوخشک و انجیرخشک خیس کرده استفاده شود.
سعی کنید آب به میزان کافی مصرف نمایید، چرا که به رفع یبوست کمک می کند. از طرفی به علت شیردهی و خونریزی نیز به جایگزینی مایعات بدن نیاز دارید.
هنگام دفع ادرار و اجابت مزاج، برای جلوگیری از فشار به محل بخیه، از توالت فرنگی استفاده شود.