پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی در بارداری اختلال پیچیده ای است که حدود 5 تا 8 درصد زنان حامله را درگیر میکند تشخیص فشار خون بالا و وجود پروتین در ادرار ( به طور طبیعی در ادرار دیده نمیشود)
بعداز هفته بیستم حاملگی است . این اختلال دربیشتر موارد بعد از هفته 37 حاملگی شروع میشود ولی در هر زمان از نیمه دوم حاملگی ونیز در زمان زایمان ویا حتی بعد از زایمان ( معمولا در 24 تا 48ساعت اول بعد از زایمان ) ممکن است دیده شود.
معاینات منظم در دوران بارداری که ازاوایل بارداری شروع میشود در تشخیص زود رس این اختلال و درمان مناسب تا ثیر داشته و سبب کاهش مرگ ومیر مادران و جنین می شود.
تفاوت پره اکلامپسی (pregnancy induced hypertension) با فشار خون حاملگی (gestational hypetension)
بالا بودن فشار خون بعد از بیستمین هفته حاملگی بدون وجودپروتیین در ادرار فشار خون حاملگی بالا بودن فشار خون ناشی از حاملگی خوانده میشود.
علایم پره اکلامپسی :
1-فشار خون بالا : فشار خون سیستولیک(ماکسیموم)بیشتر از 140 یا دیاستولیک (مینیموم)بیشتر از 90 میلیمیتر جیوه فشار خون بالا تلقی میشود .از انجا که فشار خون در طول روز نوسان دارد برای اطمینان ازبالا بودن فشار خون باید بیش از یکبار اندازه گیری شود.
2-وجود پروتیین در ادرار:به طور طبیعی پروتیین در ادرار دیده نمیشود میزان پروتیین در ادرار نوسان دارد بنابر این اگر پزشک بعد از اندازه گیری پروتیین در ادرار در یک نوبت به پره اکلامپسی مشکوک باشد دستور ازمایش اندازه گیری پروتیین ادرار 24 ساعته میدهد.
در این آزمایش بیمار ادرار 24 ساعته را جمع آوری کرده و آزمایشگاه میزان پروتیین موجود در ادرار را میسنجد.
3-ادم گوده گذار (تورم):در صورتیکه متوجه تورم در صورت یا پف شدید دور چشم و یا تورم دستها بیشتر بیشتر از مختصر بود ویا تورم زیاد یاناگهانی در پاها یا قوزک پا مشاهده گردید بلا فاصله با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
تورم به دلیل احتباس اب(که خود میتواند باعث افزایش وزن شود)رخ میدهد.بنابراین اگر در عرض یک هفته افزایش وزنی بیش از 1/5 کیلو گرم داشتیدبا پزشک خود تماس بگیرید.البته باید توجه داشت که تمام زنانی که به پره اکلامپسی مبتلا میشوند تورم نخواهند داشت.
پره اکلامپسی شدید تر علایم دیگری به دنبال خواهد داشت.
سردرد شدید یا مستمر
تغیرات بینایی شامل دو بینی تاری دید دیدن نقاط شناور یاجرقه حساسیت به نور از دست دادن موقتی دید
درد یا حساسیت شدید در قسمت بالای شکم
تهوع و استفراغ
چه مادرانی در معرض پره اکلامپسی هستند ؟
1- حاملگی اول (زنانی که تا به حال زایمان نداشته اند)
2- حاملگیهای چند قلو
3-وجود سابقه فامیلی
4-سن مادر کمتر از 20 ویا بیشتر از 35 سال
5-افزایش فشار خون مزمن در صورتیکه بیمار قبل از حاملگی یا در طی نیمه اول حاملگی فشار خون بالاداشته باشد مبتلا به فشار خون مزمن تلقی شده و باید از نظر فشار خون و همچنین علایم پره اکلامپسی و نیز عوارض دیگر تحت نظر باشد.
زنان مبتلا به فشار خون مزمن که دچارپره اکلامپسی میشوند نسبت به زنانی که یکی از این دو عارضه را به تنهایی دارند درمعرض خطرات بیشتری قرار دارند.
6-بیماری قند(چه از قبل بوده باشد چه در حاملگی ایجاد شده باشد)
7-بیماریهای کلیوی
8-بیماریهای مزمن عروقی
9-چاقی(وزن زیاد)
10-وضعیت اقتصادی-اجتماعی نامناسب
11-کمبود کلسیوم در مواد غذایی
12-لوپوس اریتماتوس عمومی :یک بیماری است ناشیاز اختلال در سیستم ایمنی
عوارض پره اکلامپسی شامل
عوارض مادری پره اکلامپسی:
تشنج کما اختلالات انعقادی
عوارض جنینی پره اکلامپسی:
تاخیر رشد داخل رحمی زجر جنینی
کنترل مادر در شرایط پره اکلامپسی
راههای پیشگیری از پره اکلامپسی
-ویزیت 3بار در هفته
-اندازه گیری فشار خون و پروتیین (البومین)ادرار3بار در هفته
-کنترل وزن روزانه
-اموزش تغذیه
-توصیه به استراحت
رژیم غذایی روزانه در درمان پره اکلامپسی
·-پروتیین 60 تا 70 گرم(استفاده از تخم مرغ حداقل 2 بار در هفته)
·-کلسیم 1200 میلی گرم
·-استفاده کافی از روی(موجوددر ماهی)
·-منیزیم(موجود در سبزیجات به ویژه نخود سبز)
·-کلیه ویتامین ها
·-محدود کردن نمک نه قطع کامل ان
پیشگیری از فشارخون بارداری👇
🔺محدود کردن نمک مصرفی
🔺ورزش منظم در برنامه روزانه
🔺دوری از استرس
🔺مراقبت از وزن
🔺دوری از فست فود و غذای سرخ کردنی
🔺محدود کردن مواد کنسروی حتی رب
🔺مصرف زیاد میوه
مراقبت پس از زایمان پره اکلامپسی
در پره اکلامپسی متوسط تا شدید خطر ابتلابه تشنج ( اکلامپسی ) دو روز اول پس از زایمان ادامه می یابد بنابر این ممکن است سولفات منیزیم به مدت 24 ساعت پس از زایمان ادامه یابد.
فشار خون معمولا چند روز پس از زایمان به حالت عادی برمی گردد.