کورتاژ تشخیصی رحم یک روش تشخیصی_درمانی است که در موارد خونریزی های غیر طبیعی زنان کاربرد دارد. علل خونریزی های غیر طبیعی زنان عبارتند از:
1- تومورهای بدخیم رحمی
2- فیبروم های رحمی (تومورهای خوش خیم رحم)
3- سقط جنین
4- عدم تعادل هورمونی
5- هیپرپلازی آندومتر (رشد بیش از حد لایه داخلی رحم)
6- پولیپ های آندومتر
به طور طبیعی خانم ها در طول دوره باروری خود (13-12 سالگی تا 55-50 سالگی) هر ماه دچار خونریزی می شوند که این خونریزی طبیعی دوره ای، قاعدگی یا عادت ماهیانه نامیده می شود.
در هر دوره قاعدگی قسمت اعظم لایه سطحی رحم ریزش کرده و مجدداً بدون هیچ گونه تغییری ساخته می شود.
آندومتر رحم، لایه ای است که تحت تأثیر هورمون های تخمدان از جمله استروژن و پروژسترون قرار می گیرد. قاعدگی طبیعی در اثر کاهش سطح هورمون پروژسترون زمانی که آندومتر قبلاً تحت تأثیر استروژن قرار گرفته صورت می گیرد. هر سیکل قاعدگی دارای دو فاز است. فاز اول سیکل که آندومتر تحت تأثیر استروژن قرار می گیرد.
فاز فولیکولار و فاز دوم سیکل که آندومتر بیشتر تحت تأثیر پروژسترون قرار می گیرد فاز ترشحی نام دارد. سیکل قاعدگی طبیعی معمولاً فواصل 28 الی 29 روز دارد، ولی فواصل بین 21 تا 37 روز را هم می توان طبیعی حساب کرد.
مدت خونریزی به طور طبیعی هفت روز است و مقدار خونریزی بین 20 تا 80 میلی لیتر می باشد.
هرگونه تغییری در میزان و مدت خونریزی طبیعی ماهانه باید بررسی شود. در مواردی که در خونریزی های غیر طبیعی، اختلال در عملکرد هورمونی مطرح است ابتدا درمان طبی با استفاده از داروهای هورمونی صورت می گیرد و در صورت عدم پاسخ به دارو یا رد شرایط پاتولوژیک دیگر،
کورتاژ تشخیصی توصیه می شود.
خطر هیپرپلازی و تومورهای بدخیم در زنان زیر 35 سال، پایین است ولی خانم ها در سنین قبل از یائسگی (منوپوز) در خطر بیشتری قرار دارند.
در مواردی که دوازده ماه بعد از قطع دائمی قاعدگی (یائسگی) فرد دچار خونریزی شود (خونریزی بعد از یائسگی) برای تشخیص و درمان احتیاج به کورتاژ تشخیصی می باشد.
کورتاژ رحم زنان تحت بیهوشی عمومی انجام می شود ولی از طریق بی حسی موضعی، نخاعی و اپیدوارال نیز انجام می شود و مراحل کورتاژ بسیار ساده ولی ظریف مدت زمان عمل کورتاژ تشخیصی بسیار کوتاه و همانروز بیمار مرخص می شود و بدین علت هزینه کورتاژ تشخیصی مختصر می باشد.
عوارض کورتاژ تشخیصی رحم :
عوارض نادر است و شامل سوراخ شدن رحم و تب پس از عمل می باشد .سوراخ شدن در رحم منحرف به جلو یا عقب و یا در بدخیمی ها دیده می شود.
خونریزی بعد از کورتاژ تشخیصی معمولا خفیف بوده و پس از چند روز قطع می شود.
معمولاً این عمل عارضه‌ای ندارد، ولی از عوارض نادر آن، سوراخشدن رحم (6/0%) و تب بعد از عمل (5/0%) گزارش شده است. عارضۀ سوراخ شدن رحم بسیار نادر است و بیشتر در رحم‌هایی که به‌شدت به سمت جلو (anteflexed) و یا عقب (retroflexed) خم شده باشد و یا تنگی دهانه رحم (servical stenosis)، بارداری یا بدخیمی های رحم وجود داشته باشد، اتفاق می افتد.
معمولاً این عمل عارضه‌ای ندارد، ولی از عوارض نادر آن، سوراخشدن رحم (6/0%) و تب بعد از عمل (5/0%) گزارش شده است. عارضۀ سوراخ شدن رحم بسیار نادر است و بیشتر در رحم‌هایی که به‌شدت به سمت جلو (anteflexed) و یا عقب (retroflexed) خم شده باشد و یا تنگی دهانه رحم (servical stenosis)، بارداری یا بدخیمی های رحم وجود داشته باشد، اتفاق می افتد.