واژینیسموس

واژنیسموس چیست :

  عدم موفقیت در انجام نزدیکی را واژینیسموس گویند،گاهی نیز مقاربت یا دخول غیر ممکن نامیده می شود.

این بیماری نوعی اختلال در عملکرد جنسی خانمها میباشد که در آن تنگی و انقباص عضلات واژن به طور غیر ارادی هنگام دخول جنسی ایجاد میشود ولیکن اناتومی و عضلات طبیعی هستند .

در واژینیسم رابطه جنسی مختل شده و معاینات لگنی مشکل و بیمار دچار استرس و عدم رضایت میگردد و در رابطه زناشویی مشکل ایجاد می شود در این شرایط زوج توانایی داشتن فرزند را از دست می دهند .

واژینیسموس علت اصلی ازدواج به وصال نرسیده است این واکنش علت عضوی ندارد و عملکرد دچار مشکل شده .

   شرح اناتومیکی واژینیسموس و چگونگی ایجاد ان:   

عضله اصلی که عملکرد تنگ کننده واژن را دارد عضله "پوبوکوکسیژئوس" نام دارد و به شکل یک 8 انگلیسی است که از استخوان عانه تا استخوان دنبالچه امتداد دارد و تمام پیرامون سوراخهای پیشابراه (محل خروج ادرار) ، واژن و مقعد را احاطه کرده است . 

اگر بیمار یک لحظه سعی کند ادرار و مدفوع خود را نگه دارد ، این عضله  قوی پوبوکوکسیژئوس که هم اکنون منقبض گردیده ، باعث بسته شدن سه حفره مقعد و واژن و پیشابراه میگردد. ، این عضله ، بطور غیرارادی همیشه درجاتی از انقباض را دارد و ادرار را تحت کنترل دارد و تخلیه نمی شود .

در افرادیکه مبتلا به واژینیسموس هستند ، از نظر ذهنی ، یک حافظه عضلانی وجود دارد که در مقابل دخول ، شرطی شده اند و بطور  غیرارادی  منقبض میشوند و حالت تدافعی دارند ، که این بعلت اثار ذهنی ترس از درد می باشد. 

بیماران در زمان عشق بازی دچار  برانگیختگی و تحریک جنسی میشوند و هیچ اشکال اناتومیکی وجود ندارد ولی از دخول جلوگیری می کنند زیرا بانوان مبتلا به واژینیسموس به صورت خودآگاه تمایل به نزدیکی دارند .

ولی ناخودآگاه مایلند مانع از ورود آلت تناسلی مرد به داخل بدنشان بشوند  خوشبختانه این اختلال‌ غالبا قابل درمان است و هیچ یک از زوجین مقصر بروز این بیماری نیستند و هیچ کدام نباید دچار ملال و شرمنده گی شوند و یا مورد نکوهش قرار گیرند .

ترس از نزدیکی و دخول به دو نوع طبقه بندی می‌شود:       

 درصدی از بانوان ممکن است در هر سن و پریودی از زندگیشان، این مشکل را تجربه کنند . این پدیده در تمام سنین شایع است و اغلب زنان تحصیلکرده و متعلق به طبقات اجتماعی اقتصادی بالاتر ( high level ) را گرفتار می کند ، این عارضه بر اساس زمان شروع و بروز، در دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شود.

  واژینیسموس اولیه :    

  به مواردی اطلاق می شود که زن در اولین نزدیکی جنسی دچار انقباض واژن شده و مرد در هنگام دخول با مانع برخورد می کند. این عارضه، علت مشکلی به نام ازدواج به وصال نرسیده است که در طی آن زوج هرگز موفق به نزدیکی نمیشوند.

 زنان دچار این عارضه ممکن است در هنگام معاینه واژینال نیز دچار انقباضات مشابهی شوند.

واژینیسموس ثانویه :  

 بانوان ممکن است پس از سالها انجام رابطه جنسی و دخول موفق بر اثر مشکلی مانند جراحی زنان و عفونت و واکنشهای روانی نسبت به همسر و فعالیت جنسی، دچار درد و انقباض در هنگام رابطه جنسی و دخول گردند. 

برخی بانوان پس از یائسگی دچار واژینیسموس می‌شوند زیرا کاهش میزان هورمون استروژن موجب خشکی و کاهش خاصیت ارتجاعی و لغزندگی واژن شده و نزدیکی را دردناک، ناخوشایند یا غیرممکن می‌کند. این عوارض یائسگی در بعضی موارد ایجاد اضطراب و منجر به ترس از دخول و واژینیسموس می‌شوند .

دیسپارونی (نزدیکی دردناک)

دیسپارونی یا نزدیکی دردناک غالباً با واژینیسموس اشتباه گرفته می‌شود. اما دیسپارونی علل دیگری چون کیست، بیماری‌های التهابی لگن ،اندومتریوزیس یا آتروفی واژن دارد.                                                                                                                                      

علل واژینیسموس    

  علت واژینیسموس همواره مشخص نیست.مقاربت شتابزده در شب اول عروسی و تجربه دردناک ناشی از این مساله  گاهی نتیجه سوء استفاده‌های جنسی یا تجارب آسیب‌زننده جنسی قبلی، سابقه نزدیکی دردناک ،ناآگاهی از آناتومی و عملکرد دستگاه تناسلی زن و نیز ناآشنایی با روشهای فعالیت جنسی، از عمده ترین علتهایی هستند که باعث بروز این اختلال می شوند. 

برای بعضی از موارد واژینیسموس نمی‌توان هیچ علت مستقیمی را پیدا کرد. پزشک برای تشخیص واژینیسموس معاینه دقیق انجام می‌دهد و سوالاتی را درباره سابقه بیماریها و جراحی های زنان و روابط جنسی ناخوشایند مطرح می‌کند تا بهتر بتواند علت اصلی انقباض‌ها را تشخیص داد .

تفاوتهای فرهنگی زن و شوهر در مورد روابط جنسی ترس از آسیب و صدمه شدید در طی نزدیکی اطلاعات غلط و نا اگاهی در مورد فعالیت جنسی و یا احساس گناه در این مورد همگی زمینه ساز واژنیسموس می باشند. 

علایم واژینیسموس به 4 نوع تقسیم می شود:  

  واژینیسموس درجه یک:

اشخاصی که در این مرحله قرار دارند در زمان مقاربت جنسی احساس تنگی واژن  می کنند و یا در زمان مقاربت با سوزش و درد روبرو شده  ، در واژینیسموس درجه یک شخص با گرفتگی و اسپاسم عضلانی پوبوکوکسیژئوس روبرو هستند .

واژینیسموس درجه دو :

در این مرحله از بیماری شخص از رابطه جنسی نه تنها لذت نمی برد بلکه به دلیل سوزش و درد شدید در زمان نزدیکی احساس ناخوشایندی ایجاد می شود زیرا عضلات بانوان در این مرحله از ابتدا تا انتها نزدیکی کاملا منقبض شده است .

واژینیسموس درجه سه :

در مرحله درجه سوم واژینیسموس به دلیل انقباض شدید عضلات واژن حرکت آلت دشوار می باشد و در اکثر مواقع رابطه جنسی ناموفق می باشد ومعمولا دخولی صورت نمی گیرد . معاینه واژینال این افراد نیز امکان پذیر نمی باشد.

واژینیسموس درجه چهارم  :

شدیدترین درجه واژینیسموس این مرحله می باشد زیرا بانوان به بیزاری مقاربت جنسی دچار شده و اجازه نزدیکی را به همسر نمی دهند ، در این مواقع به شکل غیر ارادی بانوان ران ها را جمع کرده و باسن را بالا نگه می دارند .

اصول‌ كلي‌ و راه درمان واژنیسموس : 

اگر پزشک به اندازه کافی‌  تیحر نداشته باشد و به موضوع اهمیت ندهد و شخص احساس امنیت و درک شدن نکند، این تجربه میتواند به یک تجربهٔ بسیار ناراحت کننده و حزن انگیزی تبدیل شود ،وگرنه با درمان اصولی به درمان قطعی میرسیم و بیماری فراموش میشود.

روش درمان با معاينه‌ لگن‌ براي‌ رد كردن‌ اختلالات‌ فيزيكي‌  شروع می گردد (ممكن‌ است‌ براي‌ معاينه‌ دقيق‌ احتياج‌ به‌ داروهاي‌ خواب‌آور باشد) برای اینکه مطمئن گردید مشکل و علتی مثل عفونت یا پرده بکارت ضخیم و ...نیست . بلکه "خود واژینیسموس" است. 

متاسفانه در کشور ما در بسیاری از موارد،درمانهای اصولی برای این اختلال ارائه نمی شود. این امر بیشتر ناشی از ناآگاهی مردم از علت و روش درمان این اختلال است برای درمان آن متوسل به روشهای خرافی عجیب و غریب سنتی کهن و منسوخ شده می شوند .

 گاهی باز کردن پرده بکارت یا هایمنکتومی را به عنوان درمان این اختلال می شناسند ، درحالی که این مشکل هیچ ارتباطی به ضخامت پرده بکارت نداشته و باز کردن پرده بکارت در طی عمل، هیچ تاثیری در درمان این اختلال ندارد ،توجه شود که واژنیسموس هیچ درمان جراحی ندارد.

کلید اساسی در درمان ایجاد تغییرات ذهنی و شناختی در فرد و آمادگی برای انجام مقاربت می باشد خوشبختانه واژینسموس درمان پذیرترین اختلال جنسی می باشد و با روشهای جدید درمانی ، اکثر بیماران بهبود می یابند و دیگر مشکلی نخواهند داشت .

مراجعه به  " درمانگر متبحر و دوره دیده " سکسولوژیست لازمست .درمانگر  همزمان روی ابعاد جسمی و ذهنی کار میکند .

تقویت رابطه احساسی با همسر  بسیار مهم و پایه کار  درمانی می باشد .  "با هم " وارد یک برنامه درمانی شوید . پس دوستی را آغاز کنید . اگر مشکل خاص یا شدیدی با همسرتان دارید که به دست خودتان رفع نمی شود.

 برای رفع تعارض ها حتما از مشاور کمک بگیرید .در ضمن میتوانید چند تکنیک ریلکسیشن و تن آرامی را از مشاور خود یاد بگیرید و در صورت لزوم استفاده کنید. درمان واژینیسموس روندی دو طرفه و با درک متقابل می باشد. ا

اطلاعات کامل و کافی درباره آناتومی لگن و علت واژینیسموس پیدا کنید با کمک درمانگرتان ، عضله را در خود شناسایی کنید و تمرین "کگل " را انجام دهید . خود را برای چند ثانیه کامل سفت و منقبض کنید . 

انگار قرار است جلوی ادرار را بگیرید . و دوباره شل کنید . این تمرین ساده را بارها در طول روز انجام دهید .

 انجام ورزش‌های کگل برای درمان واژنیسموس

باید عضله‌های کف لگن یعی عضله‌های کنترل کننده واژن، راست روده و مثانه را مرتب منقبض و شل کنید. محل این عضله‌ها را می‌توانید هنگام ادرار کردن پیدا کنید. 

برای این کار پس از شروع دفع ادرار، خروج آن را متوقف کنید. عضله‌هایی که برای کنترل تخلیه ادرار از آنها استفاده می‌کنید، همان عضله‌های کف لگن هستند که در این حالت انقباض و حرکت کردن آنها را حس می‌کنید. این عضله‌ها به صورت گروهی حرکت می‌کنند، بنابراین به طور همزمان منقبض و شل می‌شوند.

 اکنون خودتان با پای خودتان برای معاینه مراجعه کرده تا به خودتان ثابت شود یک مرحله پیشرفت داشته اید 

تکنیک insert : 

کاربرد دیلاتاتور 

کم کم در حین لمس دستگاه تناسلی تان (که هنوز ادامه میدهید) ، سعی کنید قسمتی از انگشتتان را وارد واژن کنید . نگران نباشید ! اتفاق خاصی نمیافتد . 

چون شما قبلا معاینه شده و از سلامت دستگاه تناسلی تان اطمینان دارید نکته بسیار مهم این است که در خلال این گام ها ، شما باید معاشقه  فراوان با همسرتان داشته باشید و به ارضای جنسی (روشهای غیر از دخول ) بپردازید . 

همسرتان به درمانگر شما قول داده است تا زمان مناسب فرا نرسد ، سعی در دخول نکند 

 بله ! تا اینجا موفق به دخول پروتز و انگشت خود و همسرتان شده اید . حالا نوبت آن است که با کنترل خودتان ، زمانی که انگشت همسر وارد واژن است ، آن را خارج کرده و بلافاصله آلت را وارد واژن کنید.

 قبل از شروع معاشقه ، دوش بگیرید ، خصوصا وان داغ که عضلات لگن را ریلکس کند ، سعی کنید 10 تا 15 دقیقه در وان داغ بنشینید.

 گاهی (با توجه به شرح حال فرد) نیاز به مصرف آرام بخش های خفیف می باشد . به درمانگر خود اعتماد کرده و دارو را استفاده کنید . روش دارویی جدید دیگری که در حال انجام است ، استفاده از بوتاکس (در موارد شدید) می باشد . 

درمان واژنیسموس باتزریق بوتاکس به واژن

تزریق بوتاکس در واژن با فلج کردن عضلاتی که حین نزدیکی‌ منقبض میشوند، باعث درمان میشود. اثر آن‌ ۳ تا ۶ ماه باقی‌ میماند. این اثر ضد انقباض با گذشت زمان از بین میرود، اما عدم تجربه مقاربت دردناک طی‌ این دوره میتواند باعث درمان قطعی واژینیسم شود.

ممکن است بیماری با یک دوره تزریق بوتاکس جواب دهد و شخص دیگری نیاز به دو یا سه دوره داشته باشد. این تزریق در یک‌سوم انتهایی واژن انجام می‌شود که بسیاری از بیماران با یک‌بار تزریق می‌توانند ارتباط جنسی خود را برقرار کنند و بعد از این ممکن است اصلاً دچار واژینیسموس نشوند.

اما اگر دوباره علایم آنها برگشت و دچار مشکل شدند، به فاصله شش ماه یا یک سال، یک‌بار ممکن است نیاز به تزریق دیگری باشد.

 با توجه به هزینه بوتاکس واژن که در کشور ما ایران بسیار مناسب می باشد به سادگی درمان امکانپذیرتر است .

واژینیسموس و بارداری: